តើអ្នកវិនិយោគមានលក្ខណៈប៉ុន្មានយ៉ាង?
ខាងក្រោមនេះ គឺជាបំណកស្រាយមួយ សរសេរឡើងដោយ លោកសាស្រ្តាចារ្យ ហេង វណ្ណដា (Heng Vanda) នៅក្នុង ក្រុមជជែកពីភាគហ៊ុន លើបណ្តាញទំនាក់ទំនងសង្គម Facebook ។
១-អ្នកវិនិយោគរយះពេលវែង កាលណាទិញហើយគេមិនងាយលក់ចេញវិញទេ។ គេទិញក្នុងគោលបំណងយក ភាគលាភ (Dividend) និងសង្ឃឹមថា គេនឹងទទួលបាន តម្លៃហ៊ុនកាន់តែឡើងថ្លៃនាពេលអនាគតបន្តបន្ទាប់ ដោយសារភាគទុនក្នុង១សន្លឹក កាន់តែធំទៅៗ (Book Value Per Share)។ ភាគទុនក្នុង១សន្លឹកកាន់តែធំទៅៗ ក៏ដោយសារតែអ្នកបោះលក់ (Issuer) ពេលមានចំណេញមិនដែលយកប្រាក់ចំណេញទៅ ចែកទាំងអស់នោះទេ គឺយកតែប្រមាណពី៤០%-៦០% ប៉ុណ្ណោះបែងចែកឲ្យម្ចាស់ហ៊ុន និងដកធន ១ ចំនួន សំរាប់ធ្វើអ្វីផ្សេងទៀត នៅសល់ប៉ុន្មានគឺតំកល់ទុកនៅក្នុងទុន។
ខាងក្រោមនេះ គឺជាបំណកស្រាយមួយ សរសេរឡើងដោយ លោកសាស្រ្តាចារ្យ ហេង វណ្ណដា (Heng Vanda) នៅក្នុង ក្រុមជជែកពីភាគហ៊ុន លើបណ្តាញទំនាក់ទំនងសង្គម Facebook ។
១-អ្នកវិនិយោគរយះពេលវែង កាលណាទិញហើយគេមិនងាយលក់ចេញវិញទេ។ គេទិញក្នុងគោលបំណងយក ភាគលាភ (Dividend) និងសង្ឃឹមថា គេនឹងទទួលបាន តម្លៃហ៊ុនកាន់តែឡើងថ្លៃនាពេលអនាគតបន្តបន្ទាប់ ដោយសារភាគទុនក្នុង១សន្លឹក កាន់តែធំទៅៗ (Book Value Per Share)។ ភាគទុនក្នុង១សន្លឹកកាន់តែធំទៅៗ ក៏ដោយសារតែអ្នកបោះលក់ (Issuer) ពេលមានចំណេញមិនដែលយកប្រាក់ចំណេញទៅ ចែកទាំងអស់នោះទេ គឺយកតែប្រមាណពី៤០%-៦០% ប៉ុណ្ណោះបែងចែកឲ្យម្ចាស់ហ៊ុន និងដកធន ១ ចំនួន សំរាប់ធ្វើអ្វីផ្សេងទៀត នៅសល់ប៉ុន្មានគឺតំកល់ទុកនៅក្នុងទុន។
-ការណ៍ដែលធ្វីដូច្នេះវាបណ្តាលឲ្យទុនកាន់តែធំទៅៗ ដែលបណ្តាលឲ្យភាគទុនក្នុង ១ សន្លឹកកាន់ក៏កាន់តែធំឡើងៗ(Book Value Per Share) ដែរ។ បើគេចង់ចូលរួមប្រជុំ ឬ បញ្ចេញមតិបន្ថែមទៀត នៅក្នុងពេលប្រជុំក្រុមប្រឹក្សា គេត្រូវប្រមូលទិញបន្ថែមទៀត រហូតដល់គ្រប់ចំនួនទៅតាមច្បាប់។ អ្នកវិនិយោគរបៀបនេះ ជួយទប់ទីផ្សារហ៊ុនឲ្យ មានស្ថេរភាពបានល្អ។ អ្នកវិនិយោគរយះពេលវែងរបៀបនេះ ត្រូវឃ្លាំមើលជាប្រចាំ នូវអនុបាត (Ratio)សំខាន់ៗមួយចំនួន: Dividend Per Share, EPS (Basic & Dilutive), BV Per Share, P/E.....រួមទាំង នយោបាយ សេដ្ឋកិច្ច សន្តិសុខសង្គម (ក្នុងប្រទេស- តំបន់-ពិភពលោក) ។ល។
-ការវិនិយោគរបៀបនេះ មិនខុសពីអ្នកវិនិយោគទៅលើដីដែរ កាលណាគេទិញដី ដីណាបានល្អ គេទុកដីនោះធ្វើជាមរតកដល់កូនដល់ចៅរបស់គេ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ គេធ្វើដូច្នេះបាន លុះត្រាតែ មាននៅសល់សាច់ប្រាក់ទំនេររបស់គេច្រើនប្រើមិនអស់។
-គុណវិបត្តរបស់វា នៅពេលក្រុមហ៊ុនមានផលល្អ-អាក្រក់-ក្ស័យធន គឺអ្នកនោះ នឹងទទួលឥទ្ធិពល ឬអាចរលាយខ្សុរដូចគ្នា។
-កាសីណូណាហ្គាគ្មានការវិនិយោគរបៀបនេះឡើយ។
-ក្នុងការធ្វើរបាយការណ៏គណនេយ្យ ពួក Long Term Investment ដូច្នេះគេ Classified វាជា Non-Current Assets និង Measure វាជា Fair Value។ តម្លៃវាឡើងចុះ នៅគ្រប់ចុងការិយបរិច្ឆេទ (Reporting Period) ត្រូវ Recognised វាជា
Equities។
២-អ្នកវិនិយោគរយះពេលខ្លី (Short Term Investment) គឺសំដៅដល់អ្នកវិនិយោគរយះពេលចន្លោះ ពី ៣ ខែ ដល់ក្រោម ១ ឆ្នាំ។ កាលណាទិញហើយគេមិនលក់ចេញភ្លាមនោះទេ។ គេទុកនៅក្នុងដៃ របស់គេមួយរយៈកាល។ ឱកាសមាសមកដល់ (ទីផ្សារល្អ) គេនឹងលក់ចេញភ្លាម។ ដូចជារដ្ឋាករទឹកអញ្ចឹង តម្លៃហ៊ុនធ្លាក់ថ្លៃរហូត ដល់ពេលណាមួយ ដែលគេវិភាគមើលថា (មើលប្រវត្តិ របស់វា តាមរយះឯកសារ នៃការបង្ដាញពត៏មានលំអិត ក្នុងរបាយការណ៍ហ/វ) តម្លៃវាប្រហែលជាលែងធ្លាក់ហើយ (គ្មាននរណាដឹងមុនទេ ទោះជាសិក្សាហិរញ្ញវត្ថុដល់កំរិតណាក៏ដោយ ប៉ុន្តែនៅគ្រាន់បើជាងមិនសិក្សា) គេទិញវាភ្លាម។ គាប់ជួនទិញហើយវាធ្លាក់ថ្លៃបន្ថែមទៀតក៏គេមិនសូវភ័យដែរ។ ដល់ពេលមួយវាឡើងថ្លៃវិញ គេមិនកញ្ជ្រោលចិត្តទេ គេនៅសំងំស្ងៀម។ គេចាំមើលទីផ្សារវាឡើងដល់កំរិតអតិបរិមា (គ្មាននរណាដឹងមុននោះទេ) គេនឹងលក់វាចេញភ្លាម។ អ្នកវិនិយោគបែបនេះ អារម្មណ៍មូលនៅទីផ្សារហ៊ុន តាមឃ្លាំមើលទាំងបរិមាណនិងទឹកប្រាក់ របស់អតិថិជនជួញដូរក្នុង១ថ្ងៃៗ។ សូមបញ្ជាក់ថាបរិមាណនិងទឹកប្រាក់របស់អតិថិជនដែលជួញដូរក្នុង១ថ្ងៃៗ មានតែ CSX & SECC ទេ ដែលដឹងរឿងនេះជាងអ្នកវិនិយោគធម្មតា។ ស្ថាប័នទាំង ២ ដឹងរហូតដល់អតិថិជនដែលជួញដូរនោះជានរណាខ្លះ ដែលចំណុចនេះជាចំណុចសំខាន់បន្ថែមទៀតនៃការវិភាគរបស់អ្នកវិនិយោគបែបនេះ។ ជួនកាលហ៊ុនទាំងនោះដែលវាកំពុងតែឡើងថ្លៃស្រាប់ ហើយធ្លាក់ទៅ ក្នុងដៃអ្នកវិនិយោគបែបនេះដែរ គេនឹងកេងពេលបន្ថែមទៀត ដើម្បីបឺតជញ្ជក់តម្លៃដែលកំពុងឡើងថ្លៃឲ្យដល់កំរឹតអតិបរិមា។ ប៉ុន្តែបើធ្លាក់ទៅដល់ដៃអ្នកវិនិយោគរយះពេលយូរ នោះជាការល្អខ្លាំងណាស់សំរាប់កេងតម្លៃទីផ្សារ។ តែបើធ្លាក់ទៅដល់ដៃអ្នកវិនិយោគខ្លី(Speculator)គេពិបាកបន្តិចក្នុងការឃ្លាំមើល។ នេះបើយើងដឹងច្បាស់ថា តើវិនិយោគនោះជានរណា?
-ការវិភាគអនុបាត(Ratio)នៅតែវិភាគដូចអ្នកវិនិយោគរយះពេលវែងដែរ។
-អ្នកវិនិយោគបែបនេះមិនសូវជាធ្វើឲ្យទីផ្សារហ៊ុនចលាចលនោះទេ។
-ការវិនិយោគរបៀបនេះ មិនខុសពីអ្នកវិនិយោគទៅលើដីដែរ កាលណាគេទិញដី ដីណាគេមិនមានគំរោងទុកទេ ហើយនឹងលក់ចេញ នៅពេលណាចំណេញបានល្មមគេនឹងលក់ចេញភ្លាម ដើម្បីយកប្រាក់នេះទៅ វិនិយោគដីផ្សេងទៀតបើគេមើលថា ដីទីកន្លែងផ្សេងនោះបានចំណេញជាង។
-គុណវិបត្តរបស់វា នៅពេលក្រុមហ៊ុនមានផលល្អ-អាក្រក់-ក្ស័យធន គឺអ្នកនោះ នឹងទទួលឥទ្ធិពល ឬអាចរលាយខ្សុរដូចគ្នា។ ប៉ុន្តែការទទួលផលហានិភ័យបែបនេះ មានកំរឹតតិចជាងការទិញរយះពេលយូរ ។
-កាសីណូណាហ្គាគ្មានការវិនិយោគរបៀបនេះឡើយ។
-ក្នុងការធ្វើរបាយការណ៏គណនេយ្យ ពួក Short Term Investment ដូច្នេះ គេ Classified វាជា Current Assets និងដាក់ឈ្មោះហៅថា Available-For-Sale និង Measure វាជា Fair Value។ តម្លៃវាឡើងចុះ នៅគ្រប់ចុងការិយបរិច្ឆេទ (Reporting Period) ត្រូវ Recognised វាជា Equities។
៣-អ្នកវិនិយោគរយះពេលខ្លី(Short Term Investment) គឺសំដៅដល់អ្នកវិនិយោគ រយះពេលក្រោម ៣ ខែ (speculators)។ ក្រុមនេះទិញហើយលក់ ភ្លាមៗទោះជាខាតក្តីចំណេញក្តី។ ទីផ្សារមានសកម្មភាពភាព ទីផ្សាររញ្ជួយ ទីផ្សារចលាចល ទីផ្សារភ្លឹបភ្លែតដោយសារពួកនេះ។ បើគ្មានពួកនេះទេ ក៏គ្មានលក្ខណះទាំងអស់នេះដែរ។ ដើម្បីទប់ទល់នូវទីផ្សារចលាចលរដ្ឋនានា ក្នុងលោកបានចែងច្បាប់ចងក្នុងទីផ្សារហ៊ុនដូចជា អ្នកវិនិយោគទាំងអស់ ត្រូវតែបើកគណនីនៅក្នុងក្រុមហ៊ុនមូលបត្រណាមួយក៏បានដែលទទួលស្គាល់ ដោយ SEC ហើយការផ្ទេរប្រាក់ត្រូវតែឆ្លងកាត់តាមរយះនេះ។ ម្យ៉ាងវិញទៀតទាំងSEC and Stock Market ក្តាប់ជាប់តម្លៃមិនឲ្យវាឡើង-ចុះថ្លៃតាម កំលាំងធម្មជាតិទីផ្សារនោះទេ។ នៅប្រទេសកម្ពុជា ការឡើងចុះគិតជាមធ្យម ៥% ក្នុងពេលបើកតម្លៃទីផ្សារម្តងៗ។នៅប្រទេសខ្លះក្នុងលោកមានកំរិតតិចជាងនេះ។ មានពួកនេះច្រើន គឺជួយសេដ្ឋកិច្ចបានច្រើន។ អ្នកដឹងទេចាញ់ឈ្នះមិនដឹង ដឹងតែដកកំរែ (កំរៃទីផ្សារ កំរៃដល់ក្រុមហ៊ុនដែលបើកគណនីកំរៃដល់ SEC បង់ពន្ធ) និងជួយដល់ទីផ្សារបន្ទាប់ (Secondary Market) ទីផ្សារតំបូង (Primary Market/IPO) ជួយក្រុមហ៊ុនដែលជាអ្នកបោះលក់ (Issuer) ជួយដល់ISSUER រួមទាំងអ្នកពាក់ព័ន្ធជាមួយ ISSUER ឲ្យគោពច្បាប់គ្រប់បែបយ៉ាង កាន់ប្រព័ន្ធគណនេយ្យអន្តរជាតិ (US GAAP& IFRS) និងជួយ ដល់ GDP ងើប & Unemployment Rate ធ្លាក់ចុះ ។ អ្នកដឹងទេ សកម្មភាព នយោបាយ សេដ្ឋកិច្ច សន្តិសុខសង្គមក្នុងលោក-តំបន់-ប្រទេស ទីផ្សារទទួលឥទ្ធិពលភ្លាមៗគឺឆ្លងតាមរយះពួកនេះ។ វិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកធំៗ គឺរាលដាលលឿនក៏ដោយសារពួកនេះ។ ប៉ុន្តែអត់ពួកនេះក៏មិនបានជាដាច់ខាតដែរ។ ពួកនេះលេងកាន់តែខ្លាំងជួយដល់សេដ្ឋកិច្ចកាន់តែខ្លាំង។ ហេតុនេះ ចងពួកនេះខ្លាំងពេកក៏មិនបាន គួរតែផ្តល់លទ្ធភាពដល់ពួកនេះឲ្យលេងតាមកំលាំងធម្មជាតិសេដ្ឋកិច្ចរបស់វាសិន ហើយចាំលូកដៃជួយ១គ្រាៗ នៅពេលចាំបាច់?
-ប៉ុន្តែក៏ត្រូវដឹងដែរថា ការដែលរៀបទីផ្សារបែបនេះទោះជាល្អយ៉ាងណាក៏ដោយ នៅពេលដែលភាគី១ឈ្នះដោយស្របច្បាប់ ក៏មានភាគី ១ ទៀតចាញ់ ដោយស្របច្បាប់ ជួនកាលលក់ផ្ទះសម្បែង លក់កេរ្តិ៍អាករ រហូតដល់សម្លាប់ខ្លួនដោយស្របច្បាប់ផងដែរ។ ហើយក៏ត្រូវដឹងដែរ ជីវិតអ្នកលេងបែបនេះ ចាញ់ឈ្នះរាប់រយ-ពាន់-មឺន ដុល្លារពេលបើកផ្សារ១លើកៗ តើមានន័យអីឲ្យអ្នកទាំងនោះទៅឈរបង្រៀនបាកំរៃ ១ ម៉ ថ្លៃ១០-២៥ដុល្លារនោះ? ហើយបើក្លាយខ្ឡួនជាអ្នកលេងមូលបត្របែបនេះ ហើយមិនងាយទៅប្រកបអាជីវកម្មអីក្នុងពេលជាមួយគ្នានេះបានទៀតទេ។
-នៅផ្សារហ៊ុនគ្មានបាយទឹក គ្មានបន្ទប់ដេក គ្មានឡានដឹកជញ្ជូនទាំងទៅមក គ្មានឲ្យប្រាក់លេងសាកមុននោះទេ។ ប៉ុន្តែណាហ្គាមានកំប៉្លេ។ ពួកនេះហើយ ដែលគេច្រើនច្រឡំជាមួយកាសីណូណាហ្គារ។ លេងជាមួយណាហ្គាគ្មាន គុណសម្បត្តិដូចរៀបរាប់ខាងលើទេ គ្មានជួយសេដ្ឋកិច្ចជាតិទេ ប៉ុន្តែមានភាពលឿនរហ័សជាងផ្សារហ៊ុន។ ផ្សារហ៊ុនទោះជាចង់លក់ចង់ទិញក៍មិនងាយដែរ ចាញ់ឈ្នះមិនដឹង ដឹងតែម្យ៉ាងដកកំរៃរហូត។ ចាញ់ឈ្នះគ្មានអីឲ្យហូបចុកដេកពួន ។ល។
-ក្នុងការធ្វើរបាយការណ៏គណនេយ្យ ពួក Short Term Investment ដូច្នេះ គេ Classified វាជា Current Assetsនិងដាក់ឈ្មោះហៅថាTrading Security និង Measureវាជា Fair Value។ តម្លៃវា ឡើងចុះ នៅគ្រប់ចុងការិយបរិច្ឆេទ(Reporting Period) ត្រូវ Recognised វាជា Profit/Loss។ អនុញ្ញាតិឲ្យរាយការណ៍ ដោយយកតែប្រាក់ឈ្នះចាញ់យកមករាយការណ៍ក៏បាន។
-ការវិនិយោគរបៀបនេះ មិនខុសពីអ្នកវិនិយោគទៅលើដីដែរ កាលណាគេទិញដី ដីណាបានល្អ គេទុកដីនោះធ្វើជាមរតកដល់កូនដល់ចៅរបស់គេ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ គេធ្វើដូច្នេះបាន លុះត្រាតែ មាននៅសល់សាច់ប្រាក់ទំនេររបស់គេច្រើនប្រើមិនអស់។
-គុណវិបត្តរបស់វា នៅពេលក្រុមហ៊ុនមានផលល្អ-អាក្រក់-ក្ស័យធន គឺអ្នកនោះ នឹងទទួលឥទ្ធិពល ឬអាចរលាយខ្សុរដូចគ្នា។
-កាសីណូណាហ្គាគ្មានការវិនិយោគរបៀបនេះឡើយ។
-ក្នុងការធ្វើរបាយការណ៏គណនេយ្យ ពួក Long Term Investment ដូច្នេះគេ Classified វាជា Non-Current Assets និង Measure វាជា Fair Value។ តម្លៃវាឡើងចុះ នៅគ្រប់ចុងការិយបរិច្ឆេទ (Reporting Period) ត្រូវ Recognised វាជា
Equities។
២-អ្នកវិនិយោគរយះពេលខ្លី (Short Term Investment) គឺសំដៅដល់អ្នកវិនិយោគរយះពេលចន្លោះ ពី ៣ ខែ ដល់ក្រោម ១ ឆ្នាំ។ កាលណាទិញហើយគេមិនលក់ចេញភ្លាមនោះទេ។ គេទុកនៅក្នុងដៃ របស់គេមួយរយៈកាល។ ឱកាសមាសមកដល់ (ទីផ្សារល្អ) គេនឹងលក់ចេញភ្លាម។ ដូចជារដ្ឋាករទឹកអញ្ចឹង តម្លៃហ៊ុនធ្លាក់ថ្លៃរហូត ដល់ពេលណាមួយ ដែលគេវិភាគមើលថា (មើលប្រវត្តិ របស់វា តាមរយះឯកសារ នៃការបង្ដាញពត៏មានលំអិត ក្នុងរបាយការណ៍ហ/វ) តម្លៃវាប្រហែលជាលែងធ្លាក់ហើយ (គ្មាននរណាដឹងមុនទេ ទោះជាសិក្សាហិរញ្ញវត្ថុដល់កំរិតណាក៏ដោយ ប៉ុន្តែនៅគ្រាន់បើជាងមិនសិក្សា) គេទិញវាភ្លាម។ គាប់ជួនទិញហើយវាធ្លាក់ថ្លៃបន្ថែមទៀតក៏គេមិនសូវភ័យដែរ។ ដល់ពេលមួយវាឡើងថ្លៃវិញ គេមិនកញ្ជ្រោលចិត្តទេ គេនៅសំងំស្ងៀម។ គេចាំមើលទីផ្សារវាឡើងដល់កំរិតអតិបរិមា (គ្មាននរណាដឹងមុននោះទេ) គេនឹងលក់វាចេញភ្លាម។ អ្នកវិនិយោគបែបនេះ អារម្មណ៍មូលនៅទីផ្សារហ៊ុន តាមឃ្លាំមើលទាំងបរិមាណនិងទឹកប្រាក់ របស់អតិថិជនជួញដូរក្នុង១ថ្ងៃៗ។ សូមបញ្ជាក់ថាបរិមាណនិងទឹកប្រាក់របស់អតិថិជនដែលជួញដូរក្នុង១ថ្ងៃៗ មានតែ CSX & SECC ទេ ដែលដឹងរឿងនេះជាងអ្នកវិនិយោគធម្មតា។ ស្ថាប័នទាំង ២ ដឹងរហូតដល់អតិថិជនដែលជួញដូរនោះជានរណាខ្លះ ដែលចំណុចនេះជាចំណុចសំខាន់បន្ថែមទៀតនៃការវិភាគរបស់អ្នកវិនិយោគបែបនេះ។ ជួនកាលហ៊ុនទាំងនោះដែលវាកំពុងតែឡើងថ្លៃស្រាប់ ហើយធ្លាក់ទៅ ក្នុងដៃអ្នកវិនិយោគបែបនេះដែរ គេនឹងកេងពេលបន្ថែមទៀត ដើម្បីបឺតជញ្ជក់តម្លៃដែលកំពុងឡើងថ្លៃឲ្យដល់កំរឹតអតិបរិមា។ ប៉ុន្តែបើធ្លាក់ទៅដល់ដៃអ្នកវិនិយោគរយះពេលយូរ នោះជាការល្អខ្លាំងណាស់សំរាប់កេងតម្លៃទីផ្សារ។ តែបើធ្លាក់ទៅដល់ដៃអ្នកវិនិយោគខ្លី(Speculator)គេពិបាកបន្តិចក្នុងការឃ្លាំមើល។ នេះបើយើងដឹងច្បាស់ថា តើវិនិយោគនោះជានរណា?
-ការវិភាគអនុបាត(Ratio)នៅតែវិភាគដូចអ្នកវិនិយោគរយះពេលវែងដែរ។
-អ្នកវិនិយោគបែបនេះមិនសូវជាធ្វើឲ្យទីផ្សារហ៊ុនចលាចលនោះទេ។
-ការវិនិយោគរបៀបនេះ មិនខុសពីអ្នកវិនិយោគទៅលើដីដែរ កាលណាគេទិញដី ដីណាគេមិនមានគំរោងទុកទេ ហើយនឹងលក់ចេញ នៅពេលណាចំណេញបានល្មមគេនឹងលក់ចេញភ្លាម ដើម្បីយកប្រាក់នេះទៅ វិនិយោគដីផ្សេងទៀតបើគេមើលថា ដីទីកន្លែងផ្សេងនោះបានចំណេញជាង។
-គុណវិបត្តរបស់វា នៅពេលក្រុមហ៊ុនមានផលល្អ-អាក្រក់-ក្ស័យធន គឺអ្នកនោះ នឹងទទួលឥទ្ធិពល ឬអាចរលាយខ្សុរដូចគ្នា។ ប៉ុន្តែការទទួលផលហានិភ័យបែបនេះ មានកំរឹតតិចជាងការទិញរយះពេលយូរ ។
-កាសីណូណាហ្គាគ្មានការវិនិយោគរបៀបនេះឡើយ។
-ក្នុងការធ្វើរបាយការណ៏គណនេយ្យ ពួក Short Term Investment ដូច្នេះ គេ Classified វាជា Current Assets និងដាក់ឈ្មោះហៅថា Available-For-Sale និង Measure វាជា Fair Value។ តម្លៃវាឡើងចុះ នៅគ្រប់ចុងការិយបរិច្ឆេទ (Reporting Period) ត្រូវ Recognised វាជា Equities។
៣-អ្នកវិនិយោគរយះពេលខ្លី(Short Term Investment) គឺសំដៅដល់អ្នកវិនិយោគ រយះពេលក្រោម ៣ ខែ (speculators)។ ក្រុមនេះទិញហើយលក់ ភ្លាមៗទោះជាខាតក្តីចំណេញក្តី។ ទីផ្សារមានសកម្មភាពភាព ទីផ្សាររញ្ជួយ ទីផ្សារចលាចល ទីផ្សារភ្លឹបភ្លែតដោយសារពួកនេះ។ បើគ្មានពួកនេះទេ ក៏គ្មានលក្ខណះទាំងអស់នេះដែរ។ ដើម្បីទប់ទល់នូវទីផ្សារចលាចលរដ្ឋនានា ក្នុងលោកបានចែងច្បាប់ចងក្នុងទីផ្សារហ៊ុនដូចជា អ្នកវិនិយោគទាំងអស់ ត្រូវតែបើកគណនីនៅក្នុងក្រុមហ៊ុនមូលបត្រណាមួយក៏បានដែលទទួលស្គាល់ ដោយ SEC ហើយការផ្ទេរប្រាក់ត្រូវតែឆ្លងកាត់តាមរយះនេះ។ ម្យ៉ាងវិញទៀតទាំងSEC and Stock Market ក្តាប់ជាប់តម្លៃមិនឲ្យវាឡើង-ចុះថ្លៃតាម កំលាំងធម្មជាតិទីផ្សារនោះទេ។ នៅប្រទេសកម្ពុជា ការឡើងចុះគិតជាមធ្យម ៥% ក្នុងពេលបើកតម្លៃទីផ្សារម្តងៗ។នៅប្រទេសខ្លះក្នុងលោកមានកំរិតតិចជាងនេះ។ មានពួកនេះច្រើន គឺជួយសេដ្ឋកិច្ចបានច្រើន។ អ្នកដឹងទេចាញ់ឈ្នះមិនដឹង ដឹងតែដកកំរែ (កំរៃទីផ្សារ កំរៃដល់ក្រុមហ៊ុនដែលបើកគណនីកំរៃដល់ SEC បង់ពន្ធ) និងជួយដល់ទីផ្សារបន្ទាប់ (Secondary Market) ទីផ្សារតំបូង (Primary Market/IPO) ជួយក្រុមហ៊ុនដែលជាអ្នកបោះលក់ (Issuer) ជួយដល់ISSUER រួមទាំងអ្នកពាក់ព័ន្ធជាមួយ ISSUER ឲ្យគោពច្បាប់គ្រប់បែបយ៉ាង កាន់ប្រព័ន្ធគណនេយ្យអន្តរជាតិ (US GAAP& IFRS) និងជួយ ដល់ GDP ងើប & Unemployment Rate ធ្លាក់ចុះ ។ អ្នកដឹងទេ សកម្មភាព នយោបាយ សេដ្ឋកិច្ច សន្តិសុខសង្គមក្នុងលោក-តំបន់-ប្រទេស ទីផ្សារទទួលឥទ្ធិពលភ្លាមៗគឺឆ្លងតាមរយះពួកនេះ។ វិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកធំៗ គឺរាលដាលលឿនក៏ដោយសារពួកនេះ។ ប៉ុន្តែអត់ពួកនេះក៏មិនបានជាដាច់ខាតដែរ។ ពួកនេះលេងកាន់តែខ្លាំងជួយដល់សេដ្ឋកិច្ចកាន់តែខ្លាំង។ ហេតុនេះ ចងពួកនេះខ្លាំងពេកក៏មិនបាន គួរតែផ្តល់លទ្ធភាពដល់ពួកនេះឲ្យលេងតាមកំលាំងធម្មជាតិសេដ្ឋកិច្ចរបស់វាសិន ហើយចាំលូកដៃជួយ១គ្រាៗ នៅពេលចាំបាច់?
-ប៉ុន្តែក៏ត្រូវដឹងដែរថា ការដែលរៀបទីផ្សារបែបនេះទោះជាល្អយ៉ាងណាក៏ដោយ នៅពេលដែលភាគី១ឈ្នះដោយស្របច្បាប់ ក៏មានភាគី ១ ទៀតចាញ់ ដោយស្របច្បាប់ ជួនកាលលក់ផ្ទះសម្បែង លក់កេរ្តិ៍អាករ រហូតដល់សម្លាប់ខ្លួនដោយស្របច្បាប់ផងដែរ។ ហើយក៏ត្រូវដឹងដែរ ជីវិតអ្នកលេងបែបនេះ ចាញ់ឈ្នះរាប់រយ-ពាន់-មឺន ដុល្លារពេលបើកផ្សារ១លើកៗ តើមានន័យអីឲ្យអ្នកទាំងនោះទៅឈរបង្រៀនបាកំរៃ ១ ម៉ ថ្លៃ១០-២៥ដុល្លារនោះ? ហើយបើក្លាយខ្ឡួនជាអ្នកលេងមូលបត្របែបនេះ ហើយមិនងាយទៅប្រកបអាជីវកម្មអីក្នុងពេលជាមួយគ្នានេះបានទៀតទេ។
-នៅផ្សារហ៊ុនគ្មានបាយទឹក គ្មានបន្ទប់ដេក គ្មានឡានដឹកជញ្ជូនទាំងទៅមក គ្មានឲ្យប្រាក់លេងសាកមុននោះទេ។ ប៉ុន្តែណាហ្គាមានកំប៉្លេ។ ពួកនេះហើយ ដែលគេច្រើនច្រឡំជាមួយកាសីណូណាហ្គារ។ លេងជាមួយណាហ្គាគ្មាន គុណសម្បត្តិដូចរៀបរាប់ខាងលើទេ គ្មានជួយសេដ្ឋកិច្ចជាតិទេ ប៉ុន្តែមានភាពលឿនរហ័សជាងផ្សារហ៊ុន។ ផ្សារហ៊ុនទោះជាចង់លក់ចង់ទិញក៍មិនងាយដែរ ចាញ់ឈ្នះមិនដឹង ដឹងតែម្យ៉ាងដកកំរៃរហូត។ ចាញ់ឈ្នះគ្មានអីឲ្យហូបចុកដេកពួន ។ល។
-ក្នុងការធ្វើរបាយការណ៏គណនេយ្យ ពួក Short Term Investment ដូច្នេះ គេ Classified វាជា Current Assetsនិងដាក់ឈ្មោះហៅថាTrading Security និង Measureវាជា Fair Value។ តម្លៃវា ឡើងចុះ នៅគ្រប់ចុងការិយបរិច្ឆេទ(Reporting Period) ត្រូវ Recognised វាជា Profit/Loss។ អនុញ្ញាតិឲ្យរាយការណ៍ ដោយយកតែប្រាក់ឈ្នះចាញ់យកមករាយការណ៍ក៏បាន។
